Bağımlılık Nedir?

Kullanılan maddeye yönelik yoğun bir istek yaşamak, Bu isteği durdurmakta zorlanmak,

Kötü sonuçlarına rağmen kullanmaya devam etmek, Aynı etkiyi elde etmek için daha sık ve daha fazla miktarda madde kullanmak.

Bağımlılık Yapan ve Kötüye Kullanılan Maddeler

• Alkol
• Uyarıcılar
• Esrar ve Türevleri
• Kokain
• Hayal Gördüren Maddeler
• Uçucu Maddeler (tiner, çakmak gazı)
• Nikotin
• Eroin
• SENTETİK UYUŞTURUCU (Bonzai )

 

Doğru Zannedilen Y-a-n-l-ı-ş-l-a-r!

“Ottur, zararı yoktur. Bağımlılık da yapmaz.”

“Ara sıra kullanmakla bir şey olmaz.”

“Madde, sadece kullanan kişiye zarar verir.”

“Benim iradem güçlüdür,  ben bağımlı olmam.”

“Bağımlılık yapıcı madde kullanmak insanın sosyal çevresinin genişlemesine yardımcı olur.”

“Herkes kullanıyor”

 “Sadece zayıf insanlar bağımlı olur.”

“Bir kere kullanmaktan  bir şey çıkmaz.”

Toplumun Risk Grubu Kimlerdir?

Erkekler: Madde ile tanışma ve kullanma fırsatlarının olması ve sosyal rolleri nedeniyle kullanım sıklığı kadınlara oranla daha yüksektir.

Ergenler: Çeşitli biyolojik, psikolojik ve sosyal nedenlerden dolayı madde kullanımının başlanmasına en sık rastlanan dönemdir

Ergenlik Süreci Neden Risklidir?

Geçiş dönemidir .

Duygusal değişimler yoğundur.

Arkadaş ilişkileri önemlidir.

Kolay etkilenirler.

İlgi çekmek, kendilerini göstermek isterler.

Ergenlik döneminde dikkat edilmesi gereken  davranışlar;   

Okul başarısında düşme,

Alışkanlıklarda, davranışlarda, duygu durumunda belirgin değişimler,

İlgi alanlarına karşı istek kaybı, sosyal aktivitelere katılımın azalması,

 Sigara kullanımı, sokak dilini kullanmaya başlama,

Madde ve alkol kullanımı.

İlk kez deneme nedenleri?

Sosyal Çevre ve Akran Baskısı %50

Merak %31

Problem %11

Eğlenmek %8

 

Ergenler Neden Uyuşturucu  Madde Kullanır?

1.Arkadaş Baskısı: Israr,Dışlanma Korkusu,Hayır Diyememe

2. Merak: Maddenin yaratacağı etki nasıl (özendirici konuşmalardan, davranışlardan ve kişilerden etkilenir.)

3. Kişisel Yatkınlık: Asi olan, değişken ruh halinde olan,çabuk parlayan ergenler çevrelerine uyum sağlamakta zorlanır.

4. Sorunlarıyla Baş Etme Yöntemi Olarak: Stres, çaresiz hissetme, yalnızlık

5. Kendini Kanıtlamak, Farklı Görünmek İçin: Popülerlik

 

Risk gruplarına yönelik  uygun müdahaleler.

1-Arkadaş grubuna bağlı riskler

• Madde kullanan arkadaşlarının olması

• Arkadaş grubunun madde kullanımını onaylayan           kişiler olması

• Arkadaş grubuna bağlılık

Ne yapılmalı?

v  1.yeni sosyal alanlar oluşturmak

v  2.ergenle geçirilen kaliteli zamanı arttırmak(sinemaya tiyatroya gitmek, satranç  oynamak sohbet etmek)

v  3.arkadaş grubuna alternatif olacak ortamlara katılımını desteklemek(kurslar ,hobi kulüpleri gibi)

v  4. aile içi iletişimi arttırmak ve aidiyet duygusunu hissettirmek)

Madde Kullanımından Uzak Tutacak Faktörler Nelerdir?

Araştırmalarda madde ve alkol bağımlılığından koruyucu etkenler olarak;

a)      Güçlü ve pozitif aile bağları,

b)      Ebeveynlerin çocuklarının arkadaşları ve neler yaptıklarından haberdar       olması,

c)       Aile içi kuralların açık olması ve herkesin bunlara uyması,

d)      Ebeveynlerin çocuklarının yaşamlarına ilgili olmaları,

e)      Okulda başarılı olma,

f)       Okul, kulüpler gibi kurumlarla kurulmuş güçlü bir bağ,

g)      Uyuşturucu kullanımı ile ilgili doğru bilgilenme.

 

2. Aileye Bağlı Riskler

• Ebeveynlerin tutarsız mesajlar vermesi

• Aile içi iletişimin zayıf olması (annenin evet dediğine babanın hayır demesi, ailede tek bir kişinin kural koyucu olması gibi)

• Ailede kavga, çatışma ortamının olması

• Ebeveynlerin madde kullanımına dair düşünceleri

• Ebeveynin çocuğun uç davranışlarına ya da madde kullanımına gösterdiği müsamaha

• Ebeveynin çocuğun yaşamı hakkında ilgisiz ve bilgisiz olması

• Aile içinde uygun olmayan disiplin yöntemleri ya da hiç disiplinin olmaması.

Ne Yapmalı?

        • İletişimi arttırmak için girişimlerde bulunmak

• Sorunları görmezden gelmemek

       • Aile içi belli kurallar koymak

       • Çocuğun ilgi alanlarını bilmek.

       • Uyuşturucu ile ilgili bilgilendirmek.

       • Tutarlı mesajlar vermek.

 Çocuğunuzu bağımsız bir birey olarak görün.

 Sorumluluk verin, karar vermesine izin verin.

 Model olun.

Çocuğunuzu yakından takip edin.

SuçlaMAyın,

EleştirMEyin, 

YargılaMAyın,

Öğüt  verMEyin

BEN dili ile konuşun.

HAYIR DEMEYİ ÖĞRETİN!

 

3. Kişiye Bağlı Riskler

• Kolay çeline bilirlik   

 • İçe kapanık olmak  

 • Kendi fikirlerini açıkça ifade edememek

• Olumsuz duygularla (kaygı, öfke, korku, yalnızlık, hayal kırıklığı, umutsuzluk vb) baş etmekte zorlanmak

• Okul başarısızlığı, sınıf tekrarı, devamsızlık, sınıfta kalmak

• Dürtüsellik ve hiperaktivitenin varlığı

• Çocuğun evden kaçma, okuldan kaçma, yangın çıkarma, hayvanlara zarar verme vb. davranışlarının olması

Ne Yapmalı?

        • Özgüvenini artıracak küçük sorumluluklar verin.

        • Pozitif yönlerini ve davranışlarını destekleyin.

        • Kendi yeterliliğini göstermesine yardımcı olun.

       • Ailece birlikte geçirilen zamanları arttırın.

       • Bir birey olduğunu farkettirin, alınacak kararlarda fikirlerini alın ve uygulamaya çalışın.

• Kıyaslamayın.

Sevgi dolu, mutlu günler dileğiyle…                                                    

 

               -  Alıntıdır TBM -    

Akıncı  Anadolu Lisesi Rehberlik Se